Sąd Najwyższy stanął po stronie frankowiczów

Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu przekazując sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu do wyroku V CSK 382/18 z dnia 11.12.2019r. Sąd Najwyższy poddaje krytyce dotychczasowe, niekorzystne dla frankowiczów, stanowisko Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu. Ponadto SN usystematyzował orzecznictwo dotyczące tzw. spraw frankowych.

Sąd Najwyższy zajmował się skargą kasacyjną kredytobiorców, których powództwo skierowane przeciwko dawnemu bankowi Kredyt Bank (obecnie Santander Bank Polska), zostało oddalone przez Sąd Okręgowy, jak i Sąd Apelacyjny we Wrocławiu.

Strona powodowa żądała ustalenia nieważności umowy o kredyt bankowy indeksowany do CHF, a także podkreślała bezskuteczność klauzul indeksacyjnych formułując roszczenia alternatywne o zapłatę.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, podzielił poglądy Sądu Okręgowego wskazując, że umowa kredytu zawierała wszystkie niezbędne elementy zawarte w ustawie Prawo Bankowe, a zawarte w niej klauzule indeksacyjne miały charakter waloryzujące, a zatem dopuszczalne prawem.

Koszty kredytu były określone jako „szacunkowe”, a brak precyzji w ich ustaleniu był związany ze sposobem ich obliczania, który to sposób był znany kredytobiorcy. Sąd Apelacyjny stwierdził, iż nawet gdyby przyjąć, że niektóre z zapisów umowy były niedozwolone, to kredytobiorca był nadal dłużnikiem banku, a więc roszczenie kredytobiorcy o zapłatę jest nienależne. Sąd apelacyjny uzasadnił to faktem, iż pozwany bank wypowiedział powódce umowę kredytu, a roszczenia banku przeciwko powódce są wyższe.

W związku z powyższym sądy obu instancji oddaliły żądanie o ustalenie nieważności umowy kredytu i zapłatę.

Sąd Najwyższy w cytowanym wyroku uchylił wyrok Sąd Apelacyjnego we Wrocławiu. W uzasadnieniu wyroku SN dokonał usystematyzowania poglądów SN na sprawy tzw. kredytów walutowych, które w przeszłości były bardzo rozbieżne.

Dlaczego wyrok SN V CSK 382/18 jest ważny dla frankowiczów

Wyrok kompleksowo traktuje sprawę „kredytów walutowych”, a jego uzasadnienie jest „drogowskazem” dla prawników oraz sądów, jednoznacznie wskazując drogę, którą należy podążać w sporach pomiędzy bankiem a kredytobiorcą.

Do najistotniejszych wytycznych zawartych w uzasadnieniu należy wskazać:

1. Postanowienia przewidujące przeliczenie oddawanej do dyspozycji kwoty kredytu oraz spłacanych rat na inną walutę określają główne świadczenia stron.
2. Jeżeli po wyeliminowaniu tego rodzaju postanowień niedozwolonych utrzymanie umowy o charakterze zamierzonym przez strony nie jest możliwe, to przemawia to za jej całkowitą nieważnością (bezskutecznością).
3. Brak związania konsumenta niedozwolonym postanowieniem, którym mowa w art. 3851 §1 zd. 1 kc, oznacza że nie wywołuje ono skutków prawnych od początku i z mocy samego prawa, co sąd ma wziąć pod uwagę z urzędu.
4. Świadczenie spełnione (nadpłacone) przez kredytobiorcę na podstawie postanowienia abuzywnego jest świadczeniem nienależnym. Oznacza to, iż co do zasady podlega ono zwrotowi, choćby kredytobiorca był równolegle dłużnikiem banku (tzw. teoria dwóch kondykcji).
5. Niemożliwym jest utrzymywanie umowy kredytu poprzez jej przekształcenie w kredyt złotówkowy oprocentowany według stawki LIBOR (tzw. odfrankowienie), a to z kolei skutkuje jej nieważnością.
6. Wprowadzenie do umowy kredytu zmian spowodowanych ustawą antyspreadową nie stanowi przesłanki do uznania, iż kredytobiorca zgodził się na pierwotne klauzule abuzywne, chyba że kredytobiorca świadomie zrezygnował z możliwości powoływania się na ich postanowienia oraz na ich zastąpienie postanowieniem dozwolonym

SN marginalnie zasygnalizował problem roszczeń banku przeciwko kredytobiorcy z tytułu bezpodstawnego korzystania z kapitału banku. Temat ten zapewne będzie przedmiotem rozstrzygnięć SN w najbliższym czasie.

Powyższe orzeczenie ma szczególne znaczenie dla frankowiczów, których sprawy zawisły w apelacji wrocławskiej. Pozostaje mieć nadzieję, że wyrok ten zmieni niekorzystną dla frankowiczów linię orzeczniczą Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu.

Zapraszamy do kontaktu z Kancelarią, celem omówienia Państwa kredytu we frankach. Ocenimy możliwość wystąpienia przeciwko bankowi z roszczeniem o unieważnienie Państwa kredytu frankowego.