Czy Polak może rozwieść się z cudzoziemcem w Polsce?

Coraz większa jest ilość zawieranych związków małżeńskich z obywatelami innych państw. W konsekwencji, spotykamy się z większą ilością małżonków, którzy pragną przeprowadzić rozwód z obcokrajowcem w Polsce.
Jest to niejednokrotnie spowodowane chęcią powrotu polskiego małżonka do Polski i zapewnienia dzieciom możliwości pozostania przy rodzicu w Polsce. Inną przyczyną są względy ekonomiczne – rozwód w Polsce może kosztować dużo mniej niż np. rozwód w Wielkiej Brytanii.
Wreszcie małżonek może uważać, iż polski sąd bardziej przyjaźnie potraktuje polskiego obywatela.
Na tym tle powstaje istotne pytanie: Czy można rozwieść się z obcokrajowcem w Polsce?
Kodeks postępowania cywilnego wskazuje, iż można w Polsce rozwiązać małżeństwo z obcokrajowcem przez rozwód gdy:
– ostatnio oboje małżonkowie zamieszkiwali w Polsce, przy czym nie jest konieczne aby oboje małżonkowie zamieszkiwali wspólnie w jednym mieszkaniu, czy w jednym mieście
– jeden z małżonków nadal ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Polsce (podczas gdy drugi z małżonków wyjechał poza granice Polski)
– małżonek będący powodem (czyli tą osobą, która wnosi do sądu pozew o rozwód) co najmniej od roku, liczonego bezpośrednio przed wniesieniem do sądu pozwu o rozwód, zamieszkuje w Polsce
– małżonek będący powodem jest obywatelem polskim i co najmniej od sześciu miesięcy bezpośrednio złożeniem pozwu o rozwód zamieszkuje w Polsce
Miejsce zamieszkania małżonków nie jest tożsame z zameldowaniem na pobyt. Jest to miejsce, w którym osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Nie ma więc obowiązku przedstawiania tzw. meldunku w Polsce.
W powyższych okolicznościach zachodzi tzw. fakultatywna właściwość sądu polskiego. Oznacza to, iż rozwód może też być przeprowadzony poza granicami Polski. Ale, ze względów, o których wspomniano na wstępie, przeprowadzenie sprawy rozwodowej w Polsce wydaje się być dużo lepszym rozwiązaniem.
Postępowanie rozwodowe obowiązkowo musi być przeprowadzone w Polsce wtedy, gdy oboje małżonkowie są obywatelami polskimi i oboje mieszkają w Polsce.
Jeżeli każdy z małżonków wniesie pozew o rozwód, ale każde w innym kraju, wówczas istotne jest w którym kraju jako pierwszym zostało wszczęte postępowanie w sprawie rozwodu.
Po potwierdzeniu przez sądy obu krajów swojej właściwości do prowadzenia sprawy o rozwód, postępowanie toczy się przed sądem tego kraju, w którym jako pierwszym zostało wszczęte postępowanie. Sąd drugiego z krajów umorzy swoje postępowanie.
Celem takiego postępowania jest, aby nie doszło do sytuacji takiej, iż sądu różnych krajów wydałyby rozbieżne wyroki.
Czy ja i mój małżonek musimy stawić się w sądzie na sprawie rozwodowej?
Na gruncie polskiego prawa, każda ze stron postępowania musi zostać wysłuchana. Osoba, która składa pozew o rozwód musi stawić się osobiście przed sądem prowadzącym postępowanie. W przeciwnym wypadku postępowanie sądowe może zostać zawieszone.
Natomiast, jeżeli pozwany małżonek przebywa za granicą, może zostać wysłuchany poza granicami polski przed właściwym zagranicznym sądem lub przed polskim konsulem w ramach tzw. pomocy prawnej.
Warto skorzystać z usług radcy prawnego specjalizującego się w rozwodach. Może być on ustanowiony pełnomocnikiem do doręczeń dla małżonka obcokrajowca. Wówczas, nawet gdy strona postępowania zamieszkuje za granicą, wszelkie pisma z sądu są kierowane bezpośrednio do prawnika prowadzącego sprawę o rozwód.
Podsumowanie:
– jest możliwość rozwiedzenia się z obcokrajowcem w Polsce nawet, gdy na stałe przebywa on za granicą
– korzystniej jest rozwieść się w Polsce
– istotnym jest, aby złożyć pozew o rozwód w polskim sądzie, zanim uczyni to małżonek wszczynając postępowanie za granicą (wówczas właściwym będzie sąd zagraniczny)
– obcokrajowiec zamieszkujący poza Polską nie musi stawiać się osobiście przed polskim sądem (może skorzystać z usług prawnika do spraw cudzoziemców)
– rozwód z obcokrajowcem w Polsce jest możliwy