RPO: Komornik nie może karać grzywną za niestawiennictwo

Rzecznik Praw Obywatelskich pismem z dnia 19 sierpnia 2016r. zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości z wystąpieniem, w którym zwrócił Ministrowi uwagę, na łamanie zakazu legalizmu przez komorników.
Rzecznik zwrócił uwagę na zgłaszane mu sygnały, że organy egzekucyjne wzywają strony postępowania egzekucyjnego do osobistego stawiennictwa w siedzibie kancelarii komornika, pod zagrożeniem nałożenia na stronę grzywny w wysokości 2.000zł.
Nadto Rzecznik podnosi, iż inną praktyką niektórych komorników jest zagrożenie dłużnikowi, iż w przypadku nie stawienia się w siedzibie kancelarii komorniczej komornik może zarządzić komisyjne otwarcie drzwi mieszkania z udziałem Policji oraz ślusarza.
Rzecznik w swoim wystąpieniu podkreśla, iż w jego przekonaniu takie działania niektórych komorników stanowią złamanie zakazu legalizmu i nie znajdują uzasadnienia w obecnych przepisach prawa.
Ewentualne nałożenie grzywny przez komornika, może być zastosowane zgodnie z art. 762 §1 kpc, jeżeli osoba wezwana odmówi złożenia wyjaśnień. Z kolei otwarcie i przeszukanie mieszkania zgodnie z art. 814 kpc jest środkiem ostatecznym, gdy wcześniejsze czynności takie na przykład wezwanie do wydania rzeczy było bezskuteczne.
W obecnym stanie prawnym, jedynie Sądy powszechny dysponują prawem dyscyplinowania stron postępowania w przypadku nieuzasadnionego niestawiennictwa. Żaden z przepisów obecnie obowiązującego prawa nie przyznaje takiego uprawnienia organowi egzekucyjnemu.
Rzecznik Praw Obywatelskich podkreśla, iż celowym byłoby wprowadzenie takiej regulacji prawnej, który regulowałby obowiązek stawiennictwa wezwanej strony na wezwanie komornika, z ewentualnym zagrożeniem sankcją prawną za nie zastosowanie się do takiego wezwania.
zdaniem Rzecznika w obecnym stanie prawnym wątpliwa jest możliwość wezwania przez komornika strony postępowania egzekucyjnego do osobistego stawiennictwa w określonym miejscu, w tym – w kancelarii komornikaRzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar